Αναζητώντας τον άνδρα

Όταν το χειμώνα του 1990 ο Bill Moyers φιλοξενούσε στο δίκτυο ΡΒS τον Robert Bly σε αφιέρωμα με θέμα «Μια σύναξη από άνδρες», δεν φανταζόταν τον απροσδόκητο καταιγισμό τηλεφωνημάτων και γραμμάτων που θα ακολουθούσε, και μέσα απ' όπου τόσο άνδρες, όσο και γυναίκες επιβεβαίωναν με τις προσωπικές τους μαρτυρίες την ύπαρξη μεγάλου πόνου και σύγχυσης στην ψυχή πολλών σύγχρονων ανδρών. Είναι αλήθεια, πάντως, ότι το αμερικανικό αναγνωστικό κοινό από καιρό περίμενε το βιβλίο του Bly, στο οποίο πραγματευόταν την ανδρική μύηση και το ρόλο του μέντορα σε αυτήν· επρόκειτο για τον καρπό μιας δεκάχρονης έρευνας και συνεργασίας με πολλούς άλλους άνδρες, κατά την οποία ζητήθηκαν οι αλήθειες γύρω από το ανδρικό φύλο και τον κόσμο του, αλήθειες που ξεπερνούν τις στερεότυπες αντιλήψεις του Δυτικού πολιτισμού. Ως πλαίσιο, μέσα στο οποίο κινείται η συγγραφή του έργου, επιλέγεται το παραμύθι "Ο Σιδερόγιαννος", που οι αδελφοί Γκριμ συνέλεξαν και κατέγραψαν στις αρχές του προηγούμενου αιώνα. Ο Bly επαναφηγείται λοιπόν το παραμύθι, μεθοδεύει όμως έτσι τη διήγηση, ώστε να την διακόπτει σε κάποια σημεία για να καταγράψει σκέψεις και απόψεις του γύρω από ορισμένες τελετουργίες ανδρικής μύησης που ακόμη υφίστανται σε κάποια μέρη του πλανήτη μας, ή που διαφυλάσσονται ως ανάμνηση στους στίχους επών, όπως η Οδύσσεια. Έτσι, καθώς οι σελίδες διαδέχονται η μία την άλλη, ο λόγος του συγγραφέα φιλοτεχνεί μία εικόνα ολοκληρωμένη και με αξιοσημείωτη συνοχή πάνω στη σημασία που είχε ανά τις εποχές το πέρασμα από τον κόσμο των αγοριών στον κόσμο των ανδρών. Στη μακραίωνη αυτή ιστορία της ανδρικής μύησης κεντρικό ρόλο έπαιζαν οι γέροντες μύστες, οι ηλικιωμένοι. Δυστυχώς όμως στις μέρες μας αυτοί πλέον απουσιάζουν, έτσι που οι νέοι άνδρες να ταλανίζονται, κατά την διαπίστωση του συγγραφέα, από μια έντονη λαχτάρα, μια πείνα κυριολεκτικά, για τον πατέρα και για έναν μέντορα, και είναι αυτή τόσο έντονη, όσο και η πείνα τους για υλική τροφή. Πέραν, όμως, από τα μείζονα θέματα της μύησης και της άνδρωσης, με τα οποία καταπιάνεται, το σύγγραμα αυτό αποτελεί και μια νέα θεώρηση -πλάι σε μια πανάρχαια θεώρηση- γύρω από την υπόσταση των ενήλικων ανδρών αυτών καθεαυτών, μια θεώρηση με βάθος, ζωντάνια, και αντοχή. Επανεπιβεβαιώνει και πιστοποιεί τη δύναμη των αρχαίων διηγήσεων ως οδηγών, ως ιατρών, και ως θεματοφυλάκων και φορέων των βαθύτερων αληθειών. Αναμφίβολα, άνδρες και γυναίκες θα καταφεύγουν σ' αυτό και θα το διαβάζουν για τις επόμενες δεκαετίες.